
Het is hoogzomer, de damherten zitten goed in hun bastgewei en gaan binnenkort schuren. Op mooie zomeravonden kun je het gewei uitlichten met wat tegenlicht. De zachte bast krijgt dan een prachtige randje.
Stil en onbeweeglijk lig je verscholen in het hoge gras. Je hoopt dat het grote dier op twee poten je niet ziet en verder loopt. Mamma is dichtbij, maar je bent wel alleen. Zou dit door het hoofd gaan van pas geboren damhertenkalfje? Ik vraag het me af als ik er één vind in de duinen. Behoedzaam en rustig kniel ik neer en maak ik wat foto’s van de kleine. Onverschrokken blijft ze liggen. Rustig kruip ik naar achter. Ik blijf nog even kijken en laat haar dan met rust zodat mamma haar weer kan ophalen.
Het is altijd een prachtig gezicht om de jonge kalfjes te zien ronddartelen in de zomer. Ze rennen rond hun moeder en spelen met andere kalfjes. Vaak maken ze dan ook al de karakteristieke prellsprung; met alle vier de benen tegelijk in de lucht springen en weer landen. Je hoort de hindes blaten en kalfjes antwoorden met hun zachte fiepjes. Je waant jezelf zo in de Disney-film Bambi.
Na een draagtijd van ongeveer 230 dagen wordt het kalfje geboren. Met een gewicht van ongeveer 4,5 kilo lijkt het al heel erg op een volwassen hert. Het stippenpatroon is al aanwezig en blijft ook, terwijl het bij andere herten verdwijnt. De oren zijn eigenlijk een maatje te groot. Als echte nestvlieder kan het kalfje al vrij snel na de geboorte lopen, maar moeders bijhouden kan het niet. Het duurt meestal tot zo’n 12 weken na de geboorte voordat de jonge herten constant met hun moeder optrekken.
Herten laten de jongen in de eerste weken van hun leven voor lange periodes alleen. De hinde is altijd in de buurt en houdt haar kroost in de gaten. De hertjes zijn nog te jong om constant op de been te zijn tijdens het grazen en om te voorkomen dat ze uitgeput raken, blijven de kalfjes achter. Verstopt in het hoge gras, tussen struiken of achter boomstronken.
Een kalfje blijft roerloos liggen en duwt zichzelf diep in het gras en kan de indruk wekken dat het misschien ziek of zwak is. En hoewel de gedachte goedbedoeld kan zijn, moet men een jong altijd laten liggen. Bij aanraking blijft onze geur aan het kalfje hangen en zou de moeder bij terugkomst het jong kunnen verstoten.
Stil en onbeweeglijk lig je verscholen in het hoge gras. Je hoopt dat dat grote dier op twee poten je niet ziet en verder loopt. Mamma is dichtbij, maar je bent wel alleen. Zou dit door het hoofd gaan van een jong damhertenkalfje? Ik vraag het me af als ik hen vind in de duinen. Behoedzaam en rustig kniel ik neer en maak ik wat foto’s van de kleine. Onverschrokken blijft ze liggen. Rustig kruip ik naar achter. Ik blijf nog even kijken en laat haar dan met rust zodat mamma haar weer kan ophalen.
Terwijl ik rustig tegen een boom aanzit in het duin, luisterend naar alle vogeltjes die de lente in hun bol hebben, zie ik van alles. In de verte lopen reeën, net iets achter mij hoor ik dat de damherten dichterbij komen en om de zoveel tijd zie ik mensen langslopen.
De herten schrikken van enkele wandelaars en schieten voorbij. Dankzij wat geluk staat de camera precies aardig ingesteld om een van de heren mooi in beweging te vangen. Het is altijd even gissen 1/30s of 1/60s; wat werkt het beste. Deze keer ben ik best tevreden.
Terwijl het oosten en zuiden van het land getroffen worden door sneeuw, blijft de kust redelijk droog. Met de nadruk op redelijk. Sneeuw valt er vrijwel niet maar regen genoeg. Grauwe dagen, koude wind en van tijd tot tijd regen. Ik trek mijn kraag omhoog en capuchon naar beneden, de herten schudden zich nog een keer uit. Als je door de duinen loopt, krijg je het idee dat de dieren er ook niets van moeten hebben. Mijn rondje blijft ditmaal kort. Met dit snertweer heb ik liever ook echt snert.
Luid gakkend vliegen de ganzen over mijn hoofd richting de weilanden buiten het duin. Terwijl de vogels zich druk maken om genoeg te eten voor de winter valt, zijn de damherten alleen maar gefocust op hun hormonen.
Mijn top drie in oktober: regen, wind en bronst.
De voorspelling voor vandaag is wisselvallig weer. Het begint in ieder geval bewolkt, maar ik hoop dat er vaak genoeg een zonnetje doorheen kan prikken. Al snel tref ik een jonge man die zijn plek probeert op te eisen aan de rand van het bronstgebied. Met zijn tong uit zijn mond is hij druk doende om een bronstkuil te graven.
Wandelaars lopen voorbij en drijven de jonge heer mijn kant op. Precies achter het hert breekt de zon door. Als hij langsloopt blijf ik afdrukken om de ringen van de zon te vangen. Nog even probeert hij een burl te geven, maar voor hem is het nog net te vroeg. Het lijkt net op een stomme film uit de jaren ’20.
Niet veel later tref ik een ander jong mannetje aan dat heel nieuwsgierig blijkt. Doordat hij iets hoger staat dan ik, kan ik hem tegen een mooie vage voorgrond fotograferen. Telkens als ik iets lager ga zitten, zet hij een stapje naar voren om te kijken waar ik mee bezig ben.
Maar uiteindelijk ben ik toch op zoek naar de grotere heren van het duin. Hoewel zij nog steeds niet talrijk aanwezig zijn, kom ik hen vaker tegen dan afgelopen jaar. Een van de herten lijkt in mij een goede vriend van vroeger te herkennen. Op korte afstand besluit hij te gaan rusten en kan ik voorzichtig een aparte kadering kiezen om zijn gewei uit te laten komen. Terwijl sommige heren mooie symmetrische geweien dragen, heeft mijn nieuwe vriend een geheel asymmetrisch, maar wel erg mooi gewei.
De ochtend eindigt prachtig met een volle zon op een veld met een hinde. De waterdruppels op het gras fonkelen en door het tegenlicht zie je de winterharen al uit haar vacht schieten. Het lijkt wel alsof zij vanochtend te druk was om nog even een kam door haar vacht te halen.
De beste wensen voor iedereen in 2015! Bedankt voor jullie bezoek en reacties op mijn blog. Afgelopen jaar was een druk jaar waardoor ik veel minder aan fotografie en bloggen toe kwam dan gehoopt, maar toch hebben jullie mijn blog 6.300 keer bekeken. Hartelijk dank daarvoor.
De komende maanden staan er nog blogs op stapel over vogeltjes, damherten, eekhoorns en hopelijk sneeuw als moeder natuur ons nog wat gunt! Want hoewel Zuid-Nederland vorige week bedekt was met een mooi laagje, keek ik een middag lang naar een regenachtige wereld. Veel plezier dit jaar als je eropuit trekt en wie weet komen we elkaar tegen.
Peter
Augustus bleek minder zomers dan de meeste mensen hoopten; regen en wind teisterden ons land dankzij orkaan Bertha. En hoewel ik niet vies ben van een buitje of twee kwam ik zelf deze maand niet veel buiten ondanks de mooie luchten die we soms in de avond hadden. Vorig jaar zomer speelde ik met de zon, dit jaar had ik echter een andere invalshoek. Donkere wolken moesten het worden, een dreigende lucht, met een damhert in de voorgrond.
2013 is al weer ten einde en daarom ditmaal geen foto van de maand maar een terugblik op het afgelopen jaar. Bedankt voor jullie bezoeken en reacties op mijn blog het afgelopen jaar. Ik heb het afgelopen jaar rond de 10.000 bezoekjes gehad uit 58 landen en het zou super zijn als dat er in 2014 nog meer worden.
Het jaar begon zoals ik hopelijk ook 2014 ga beginnen. Enkeldiep in de sneeuw en met veel sneeuwbuien om reeën en damherten prachtig in te fotograferen. Momenteel voorspelt het KNMI niet veel goeds. Regen, warm en nog eens regen. Het lijkt eerder op een erg lange herfst in plaats van een winter.
Voor Caroline stond Afrika al een hele tijd boven aan de lijst van droombestemmingen. Zelf ben ik meer een fan van het Hoge Noorden; de rauwe natuur en het gevoel van de koude wind bevallen mij meer. Maar in april zag ik mezelf toch op de Afrikaanse savanne. Zwetend in een jeep reden we door de Maasai Mara om al het moois daar te fotograferen.
Toen de zomerzon ook in Nederland begon te schijnen richtte ik mij tot de vele rietvogels in onze omgeving en natuurlijk mijn oude liefde de damherten. Hun bastgewei groeit hard door in de zomer en met tegenlicht vormt hier omheen een prachtige gouden rand. Ook maakte ik een kleine uitstap richting vlinders en libellen wat best in de smaak viel. Dus wie weet loop ik deze zomer vaker met een macrolens rond.
De herfst bracht een domper in mijn fotografie. De damhertenbronst flopte en vele malen keerde ik terug uit het duin zonder een foto gemaakt te hebben.
Maar hoewel het fotografisch een flop was, zag ik weer dingen die je jaren niet had gezien tijdens de bronst. Vrouwtjes komen vaker in het bos en in plaats van hard weg te rennen zag je hen nu echt van mannetje naar mannetje gaan en voelde het aan alsof de natuur weer rust had gevonden. Door drukte de afgelopen jaren was het vaak eerder een catwalk in het duin dan een bronstkuil. Te veel fotografen per dier en soms zelfs zoveel dat er geen ander hert bij het lek kwam.
Vorig jaar stierven er veel damherten in de winter, maar met deze matige start van de winter lijkt het wel goed met ze te komen. Nou ja winter? Ik noem het liever de eeuwig durende herfst. Op het nieuws verhalen over een horrorwinter, maar het mocht (nog) niet zo zijn. Misschien wat hagel in een stormpje maar het nieuwe wit bleek vooral grijs.
En zo beginnen we 2014 ook grijs, ben ik bang. Die kou moet erin!! Min 10 graden en het gevoel hebben dat je neus constant leegloopt, je vinger toppen eraf vallen en je knieën bevriezen als je te lang in de sneeuw zit om herten te fotograferen. Dat zoek ik voor 2014!