Bambi in de duinen

Jong damhert (dama dama) maakt zijn eerste stappen.
Jong damhert (dama dama) maakt zijn eerste stappen.

Stil en onbeweeglijk lig je verscholen in het hoge gras. Je hoopt dat het grote dier op twee poten je niet ziet en verder loopt. Mamma is dichtbij, maar je bent wel alleen. Zou dit door het hoofd gaan van pas geboren damhertenkalfje? Ik vraag het me af als ik er één vind in de duinen. Behoedzaam en rustig kniel ik neer en maak ik wat foto’s van de kleine. Onverschrokken blijft ze liggen. Rustig kruip ik naar achter. Ik blijf nog even kijken en laat haar dan met rust zodat mamma haar weer kan ophalen.

Het is altijd een prachtig gezicht om de jonge kalfjes te zien ronddartelen in de zomer. Ze rennen rond hun moeder en spelen met andere kalfjes. Vaak maken ze dan ook al de karakteristieke prellsprung; met alle vier de benen tegelijk in de lucht springen en weer landen. Je hoort de hindes blaten en kalfjes antwoorden met hun zachte fiepjes. Je waant jezelf zo in de Disney-film Bambi.

Jong damhert (dama dama) ligt verscholen in het gras.
Jong damhert (dama dama) ligt verscholen in het gras.

Na een draagtijd van ongeveer 230 dagen wordt het kalfje geboren. Met een gewicht van ongeveer 4,5 kilo lijkt het al heel erg op een volwassen hert. Het stippenpatroon is al aanwezig en blijft ook, terwijl het bij andere herten verdwijnt. De oren zijn eigenlijk een maatje te groot. Als echte nestvlieder kan het kalfje al vrij snel na de geboorte lopen, maar moeders bijhouden kan het niet. Het duurt meestal tot zo’n 12 weken na de geboorte voordat de jonge herten constant met hun moeder optrekken.

Jong damhert (dama dama) ligt stil in de duinen.
Jong damhert (dama dama) ligt stil in de duinen.

Herten laten de jongen in de eerste weken van hun leven voor lange periodes alleen. De hinde is altijd in de buurt en houdt haar kroost in de gaten. De hertjes zijn nog te jong om constant op de been te zijn tijdens het grazen en om te voorkomen dat ze uitgeput raken, blijven de kalfjes achter. Verstopt in het hoge gras, tussen struiken of achter boomstronken.

Een kalfje blijft roerloos liggen en duwt zichzelf diep in het gras en kan de indruk wekken dat het misschien ziek of zwak is. En hoewel de gedachte goedbedoeld kan zijn, moet men een jong altijd laten liggen. Bij aanraking blijft onze geur aan het kalfje hangen en zou de moeder bij terugkomst het jong kunnen verstoten.

Damhert (dama dama) met jong.
Damhert (dama dama) met jong.

Foto van de maand – juni 2015

Juvenile Fallow Deer (Dama dama) lies hidden in the grass waiting for its mother to return.
Jong damhert (Dama dama) ligt verscholen in het gras.

Stil en onbeweeglijk lig je verscholen in het hoge gras. Je hoopt dat dat grote dier op twee poten je niet ziet en verder loopt. Mamma is dichtbij, maar je bent wel alleen. Zou dit door het hoofd gaan van een jong damhertenkalfje? Ik vraag het me af als ik hen vind in de duinen. Behoedzaam en rustig kniel ik neer en maak ik wat foto’s van de kleine. Onverschrokken blijft ze liggen. Rustig kruip ik naar achter. Ik blijf nog even kijken en laat haar dan met rust zodat mamma haar weer kan ophalen.

Foto van de maand – Juli 2012

damhert kalf fallow deer juvenile
Jong damhert verstopt in het gras

Afgelopen maand ben ik eigenlijk niet aan fotografie toegekomen, maar gelukkig vond ik van de week weer eens tijd om het duin in te duiken. Het was al eind juni en de jonge damherten moesten er ondertussen wel zijn. Het is altijd gokken wanneer de bambi’s worden geboren maar als het eenmaal gebeurt dan is er een hele geboortegolf door de duinen heen.

Vaak kun je de jonge heren en dames zien springen en rennen over de velden in het duin, maar ik was op zoek naar de meer traditionele plaat van het verstopte hertje in het gras. Zwemmen doen ze ook al op jonge leeftijd en meestal loopt dit wel goed af, maar een keer vonden Roeselien en ik een nat damhertje dat verkleumd langs de slootkant zat.

Jonge damhertjes verstoppen zichzelf in hoog gras of tussen struiken om roofdieren te ontwijken. En hoewel je struikelt over de herten in de duinen moet je toch goed kijken om de verstopte kleintjes te spotten. Dit hertje zag ik echter al van ver liggen, zijn grote oren staken boven het gras uit en langzaam aan ben ik dichterbij gekropen om een paar foto’s te maken. Terwijl ik vorig jaar nogal wat moeite had om jonge damherten te fotograferen ging het ditmaal dus een stuk beter.

Meer foto’s van damherten en damhertenkalfjes op mijn website.

Lastige damherten

“Kijk mam, bambi!” Hoor je kinderen in de duinen nog wel eens roepen naar hun moeder. En het klopt; het damhert lijkt erg veel op bambi.

De damherten van de Amsterdamse waterleidingduinen waren de reden dat ik ooit begon met natuurfotografie en sindsdien hebben we een soort van haat-liefde verhouding. Op sommige dagen lijken zij me te accepteren als een van hen, maar op een hoop andere dagen denken ze maar een ding: “…heb je die malloot met zijn toeter weer. Waarom gaat hij toch steeds liggen, we hebben hem allang gezien.”

damhert dama dama fallow deer amsterdamse waterleidingduinen Peter Maris natuurfotografie
Vorig jaar ben ik gestart met het continu volgen van de damherten om er uiteindelijk een boek of artikel over te maken. Ren nu niet meteen naar de winkel. Het zal eerder een gelimiteerde oplage worden van enkele exemplaren, waarvan de meesten in mijn eigen boekenkast zullen belanden.
De afgelopen maanden heb ik de damherten een beetje genegeerd en heb ik mij op andere projecten gericht. Gedeeltelijk geforceerd omdat ik mijn telelens liet stuiteren, daar kan hij niet tegen, en ik was een beetje damherten-moe. Er kwam iets anders op mijn pad en daar ben ik vol in gedoken. Hopelijk in een komend blog meer daarover.

In de laatste bezoekjes aan de duinen kwam ik regelmatig kalfjes van de damherten tegen en uiteindelijk had ik er zelfs een op schoot. Roeselien Raimond heeft hierover een mooi verhaal geschreven: Natte bambi. Afgelopen week besloot ik om weer eens op damhertenjacht te gaan en specifiek op zoek naar bambi. Ik had er al een op schoot gehad, dus het geluk had ik al mee.
Nu had ik geen moeite om een hinde met kalf te vinden, maar hen fotograferen was een ander verhaal. Met dieren moet je altijd een exemplaar vinden dat ook wil meewerken, maar ditmaal leek het wel alsof zij unaniem hadden afgesproken om mij geen plaat te gunnen. Als de damherten er mooi voor stonden, waren zij al weer weg voor mijn statief de grond had geraakt. Bleven de dieren op hun plek, dan was de achtergrond nog lelijker dan een vlag op een strontschuit.

Een keer had ik bijna geluk en stonden een hinde en kalf echt prachtig, maar de hinde dook snel voor het kalf waardoor dit niet meer zichtbaar was op de foto. Volgens mij deed zij het er gewoon om.
Ondanks het niet maken van een geweldige plaat was het een lekker avondje buiten in het duin onder een warm zonnetje. Wie denkt dat fotografie geen sport is, vergist zich daar dan toch echt in, je raakt zo 2kg zweet kwijt. Onderstaande plaat is zeker niet de beste, maar hij toont wel goed de verschillende kleuren damherten in de Amsterdamse waterleidingduinen.

damhert kalf dama dama fallow deer fawn amsterdamse waterleidingduinen Peter Maris natuurfotografie
Hier onder enkele foto’s van de avond, het werd niet precies wat ik had verwacht. Maar hopelijk lukt dat de volgende keer, dat is nu het mooie van natuurfotografie bepaalde dingen kun je niet naar je hand zetten en ben je overgelaten aan de wens van het dier zelf.

damhert kalf dama dama fallow deer fawn amsterdamse waterleidingduinen Peter Maris natuurfotografie
damhert kalf dama dama fallow deer fawn amsterdamse waterleidingduinen Peter Maris natuurfotografie
damhert kalf dama dama fallow deer fawn amsterdamse waterleidingduinen Peter Maris natuurfotografie