Gezien mijn recente trip naar Finland is het niet verbazingwekkend dat de foto van de maand van deze recente trip komt. Ons doel was beren en veelvraten waarbij de laatste soort mij een grote grijns op het gezicht gaf zodra ik deze zag.
Een veelvraat loopt hobbelend en hoewel hij het uiterlijk van een knuffeldier heeft, is het een van de meer gevreesde roofdieren van het Noorden. De marterachtige is totaal niet atletisch, maar toch goed in staat om in een boom te klimmen. Met zijn sterke spieren en klauwen trekt hij zich omhoog. Naar beneden komt neer op jezelf langs de boom laten glijden en met een harde plof op de grond te landen. Niet echt gracieus, maar het werkt.
Het is hoogzomer, de damherten zitten goed in hun bastgewei en gaan binnenkort schuren. Op mooie zomeravonden kun je het gewei uitlichten met wat tegenlicht. De zachte bast krijgt dan een prachtige randje.
Jong damhert (dama dama) maakt zijn eerste stappen.
Stil en onbeweeglijk lig je verscholen in het hoge gras. Je hoopt dat het grote dier op twee poten je niet ziet en verder loopt. Mamma is dichtbij, maar je bent wel alleen. Zou dit door het hoofd gaan van pas geboren damhertenkalfje? Ik vraag het me af als ik er één vind in de duinen. Behoedzaam en rustig kniel ik neer en maak ik wat foto’s van de kleine. Onverschrokken blijft ze liggen. Rustig kruip ik naar achter. Ik blijf nog even kijken en laat haar dan met rust zodat mamma haar weer kan ophalen.
Het is altijd een prachtig gezicht om de jonge kalfjes te zien ronddartelen in de zomer. Ze rennen rond hun moeder en spelen met andere kalfjes. Vaak maken ze dan ook al de karakteristieke prellsprung; met alle vier de benen tegelijk in de lucht springen en weer landen. Je hoort de hindes blaten en kalfjes antwoorden met hun zachte fiepjes. Je waant jezelf zo in de Disney-film Bambi.
Jong damhert (dama dama) ligt verscholen in het gras.
Na een draagtijd van ongeveer 230 dagen wordt het kalfje geboren. Met een gewicht van ongeveer 4,5 kilo lijkt het al heel erg op een volwassen hert. Het stippenpatroon is al aanwezig en blijft ook, terwijl het bij andere herten verdwijnt. De oren zijn eigenlijk een maatje te groot. Als echte nestvlieder kan het kalfje al vrij snel na de geboorte lopen, maar moeders bijhouden kan het niet. Het duurt meestal tot zo’n 12 weken na de geboorte voordat de jonge herten constant met hun moeder optrekken.
Jong damhert (dama dama) ligt stil in de duinen.
Herten laten de jongen in de eerste weken van hun leven voor lange periodes alleen. De hinde is altijd in de buurt en houdt haar kroost in de gaten. De hertjes zijn nog te jong om constant op de been te zijn tijdens het grazen en om te voorkomen dat ze uitgeput raken, blijven de kalfjes achter. Verstopt in het hoge gras, tussen struiken of achter boomstronken.
Een kalfje blijft roerloos liggen en duwt zichzelf diep in het gras en kan de indruk wekken dat het misschien ziek of zwak is. En hoewel de gedachte goedbedoeld kan zijn, moet men een jong altijd laten liggen. Bij aanraking blijft onze geur aan het kalfje hangen en zou de moeder bij terugkomst het jong kunnen verstoten.
Roodborstjes zijn altijd van die schattige verenbolletjes die in je achtertuin rondhuppelen. Maar op een voedertafel zijn de vogeltjes erg dominant. Als je heel dicht op een roodborstje kruipt en hem recht in de ogen staart, dan snap je wel waarom andere vogels plaatsmaken.
Jong damhert (Dama dama) ligt verscholen in het gras.
Stil en onbeweeglijk lig je verscholen in het hoge gras. Je hoopt dat dat grote dier op twee poten je niet ziet en verder loopt. Mamma is dichtbij, maar je bent wel alleen. Zou dit door het hoofd gaan van een jong damhertenkalfje? Ik vraag het me af als ik hen vind in de duinen. Behoedzaam en rustig kniel ik neer en maak ik wat foto’s van de kleine. Onverschrokken blijft ze liggen. Rustig kruip ik naar achter. Ik blijf nog even kijken en laat haar dan met rust zodat mamma haar weer kan ophalen.
Mijn 100ste blog! Speciaal voor mijn 100ste blog heb ik een interview bewaard dat een tijdje terug is gepubliceerd in het jubileumtijdschrift Fuel for Life van het bedrijf waarvoor ik werk. De directie was op zoek naar verhalen van mensen (binnen en buiten het bedrijf) met een bepaalde passie, commitment of doorzettingsvermogen. Zodoende kwamen mijn natuurfoto’s tussen artikelen over muzikant Michiel Borstlap, Olympisch sporster Bibian Mentel en oud-collega Paul Velder die een eigen koffiebranderij heeft: Sprso.
Omdat het blad internationaal verspreid is, is het interview in het engels:
Publicatie – Fuel for life
As a mechanical engineer for Frames, Peter has kept himself busy with the skid and plant layouts of the business unit. But when you ask him about his true passion, his answer might surprise you. “Nature photography is what really fuels me and consumes all of my spare time.” Where most people connect nature photography with Africa, Peter prefers staying closer to home. “I’ve been to Kenya and Svalbard, but the Dutch dunes are my roots and favorite place. During my hikes I meet deer, foxes and birds and find an unique silence within the crowded Netherlands.”
How did you become such an avid nature photographer? “Ironically health issues with my back are the reason why I now carry 15kg around. My doctor advised me to walk and I found hiking in the dunes a bit more exiting than around the block. I took my camera with me and set off hoping to maybe spot a fox. That first walk I spotted five Fallow Deer and a Red Fox and I was hooked.”
Publicatie – Fuel for life
When you sketch the image of a heavily camouflaged photographer who sits for hours waiting for a single bird Peter laughs. “They exist, but I prefer a more open approach. My favorite season is winter but I do not dress up in white like a navy seal. I get up well before sunrise, dress up warm and find my spot or animal just as the sun rises. And then the waiting begins. Sitting still on your knees for two hours in a foot of snow is no fun. But if you want the animal to accept you, you cannot jump around to keep warm. I keep still and wait, which can take hours before a Roe Deer comes close enough for a good shot. When you finally get up you feel like an old man, your knees frozen and painful.”
Publicatie – Fuel for life
How do you find these places or the animals? “You need to become familiar with the animal. What it eats, how it lives, google does a good job too nowadays, but the rest is just spending time in the area. Deer migrate through the dunes as the seasons change and you get to know routes and places by spending a lot of time in the field.”
It sounds like you spent more time observing than photographing. “90% of the time is indeed waiting or observing, but the other 10% makes it worthwhile. If you take a typical rutting season in autumn, I will go twenty times which equals about 3000 photos. I get soaked at least five times, have two freezing mornings without gloves and one morning with mist. In the end I am happy if I nail four shots. People only know Van Gogh for three famous paintings either, so you do not need more anyway.”
When asked if it his ambition to become the Van Gogh of Nature photography he shrugs. “I would love to win the Wildlife Photographer of the Year contest and have National Geographic call me, but for now I am content that several magazines ran my photos and articles. On a recent lecture by a French photographer I saw a movie of him in the field that moved me (skip to 03.00). The man spend a month roaming the cold white wilderness in search of white wolves and when they finally found each other he cried while taking photos. That emotion is what it should be about, not fame or glory, but the exhilaration of taking that one shot that could be the best of the year.
Terwijl ik rustig tegen een boom aanzit in het duin, luisterend naar alle vogeltjes die de lente in hun bol hebben, zie ik van alles. In de verte lopen reeën, net iets achter mij hoor ik dat de damherten dichterbij komen en om de zoveel tijd zie ik mensen langslopen.
De herten schrikken van enkele wandelaars en schieten voorbij. Dankzij wat geluk staat de camera precies aardig ingesteld om een van de heren mooi in beweging te vangen. Het is altijd even gissen 1/30s of 1/60s; wat werkt het beste. Deze keer ben ik best tevreden.
Het is lente en overal zie je vogels heen en weer vliegen om nestjes te bouwen en te verdedigen. Op een boerenveld valt mijn oog op twee fazanten heren. Met hun kastanjekleurig verenkleed en donkergroene kop met de duidelijke rode lellen is dit ook niet moeilijk in het frisse groen van de opkomende planten. De lange staartveren steken steeds boven het groen uit terwijl beide vogels om elkaar heen draaien en dan vliegen ze elkaar vol in de veren.
De wind snijdt door het open duin en ik voel hoe de kou ons land in blaast. Ik trek de kraag van mijn jas omhoog, terwijl ik de boswachter op zijn hielen volg. Het Kraansvlak is een gebied met beperkte toegang, maar onder begeleiding mag je overal komen. Zonder de ballast van een zware camera, houdt de boswachter stevig de pas erin. De sneeuw kraakt onder mijn voeten als we afdalen in een duinpan en gelukkig wat luwte vinden. “Nog een paar heuvels en dan zouden we hen moeten zien”, vertelt de boswachter enthousiast. En als ik dan ook daadwerkelijk bovenaan de heuvel kom, zie ik een aantal bruine kolossen in het besneeuwde duinlandschap staan. We blijven op de duintop wachten, zodat de wisenten kunnen wennen aan de tweepotige verschijning die afsteekt tegen de horizon.
Europese bison (Bison bonasus) in duinlandschap
Wanneer de boswachter aangeeft dat het kan, daal ik een stukje af om op ooghoogte te komen met de dieren. Met een schofthoogte van 1,8 meter kun je de wisent niet over het hoofd zien. Een stier heeft meestal een gewicht van ongeveer 840 kilo en koeien wegen rond de 540 kilo. Zij zijn net iets kleiner dan de mannetjes. Met een lengte van bijna 3 meter zijn de runderen uit de kluiten gewassen en niet voor niets de grootste landzoogdieren van Europa! De wisent, ook wel Europese bizon genoemd, is een verre verwant van ons normale rund. Met zijn slankere bouw, hoge rug, korte horens en kastanjebruine vacht lijkt het indrukwekkende dier zo weggelopen uit een oude western.
Europese bison (Bison bonasus) in duinlandschap
Naast bast van kardinaalsmuts en eikels, staat er bij wisenten veel gras op het menu. De dieren hebben daarom halfopen bos en struweel nodig om aan hun voedsel te komen. Deels creëren zij dit zelf door gesloten duindoornstruweel open te breken om bij lekkere hapjes te komen. Andere dieren profiteren weer van dit sloopgedrag omdat jonge planten hierdoor meer kans krijgen. Omdat wisenten graag op zijn tijd een zandbad nemen, maken zij open zandige plekken in het landschap. Hierdoor krijgt meteen de duindynamiek een goed zetje in de rug.
Europese bison (Bison bonasus) in duinlandschap
Het is een apart gezicht om wisenten in de duinen te zien lopen. Ooit bevolkte hun voorouders heel Europa, maar honderd jaar geleden is de laatste wilde wisent verdwenen, net zoals het oeros en de tarpan. Laatstgenoemde soorten zijn net als de wisent weer teruggefokt via dieren in gevangenschap en overal in Europese natuurgebieden uitgezet.
Europese bison (Bison bonasus) in duinlandschap
In het Kraansvlak, een van oudsher voor het publiek afgesloten duinterrein nabij de Kennemerduinen, leven sinds 24 april 2007 wisenten. PWN, Stichting Duinbehoud, ARK, FREE Nature en Stichting Kritisch Bosbeheer zijn hier een project gestart om het gedrag van wisenten te beoordelen en te bekijken wat hun invloed is op het landschap. Dankzij deze opgedane praktijkervaringen is er besloten om vanaf maart zes tot acht wisenten te laten grazen op de Veluwe bij Harskamp.
De eerste dagen in de Mara was er geen olifant te bekennen, maar al snel vonden wij enkele kuddes die we de rest van de week tegenkwamen. Een luipaard of een leeuw is misschien wel een spannender onderwerp, maar als de zon prachtig op een dikhuid valt, vind ik hem mooier dan een brullende leeuw. De dikke groeven in zijn huid worden zo extra benadrukt en hoewel je als fotograaf vaak schaduwen wil voorkomen, vind ik dat ze bij een olifant juist helemaal tot hun recht komen.
petermaris.wordpress.com 